Największe uznanie przyniosły Sienkiewiczowi wielkie powieści historyczne: Trylogia, złożona z trzech odrębnych fabularnie powieści połączonych osobami bohaterów i czasem wydarzeń: Ogniem i mieczem, Potop, Pan Wołodyjowski. W tych utworach autor przedstawił własną wizję rzeczywistości siedemnastowiecznej Rzeczypospolitej.
Motyw miłości w „Ogniem i mieczem” „Zaciekawić, przykuć uwagę czytelnika umie Sienkiewicz tak znakomicie jak żaden inny autor polski, a nie prześcignął go pod tym względem żaden inny autor świata. Nie szuka on jednak bynajmniej skomplikowanych, wyrafinowanych zarysów akcji. Artyzm swój ukazuje w pomysłowym zawinięciu scen poszczególnych; nie waha się wszakże korzystać ze znanych, oklepanych motywów. Wie, że nic tak pewnie nie wzbudzi zainteresowania jak wprowadzenie osoby sympatycznej w skrajne niebezpieczeństwo i jej cudowne niemal, a przecież należycie uzasadnione ocalenie. Z tego wiec motywu korzysta obficie. Podstawą główną akcji czyni znany od dawna motyw romansowy: piękną kobietę kochają dwaj rycerze należący do przeciwnych obozów – ten, który nie zyskał wzajemności, porywa upragnioną; po długiej rozłące, po ciężkich przejściach kochająca się para dochodzi do szczęśliwego połączenia” (Juliusz Kleiner, „»Ogniem i mieczem« Henryka Sienkiewicza”, [w:] „Trylogia Henryka Sienkiewicza. Studia. Szkice. Polemiki” oprac. T. Jodełka, Warszawa 1962). Miłość połączyła ze sobą Skrzetuskiego i Helenę. Uczucie to, które wybuchło od pierwszego wejrzenia, całkowicie zawładnęło rycerzem. Jednak miłość pomiędzy tą dwójką nie była usłana różami. Aby być razem, musieli przejść bardzo trudną drogę. W „Ogniem i mieczem” ta para kochanków jest niemal cały czas rozdzielona. Trudy samotności szczególnie ciężko przeżywał Jan, który wielokrotnie oddawał się zadumie i tęsknocie. Miłość jednak nie była na tyle wielką siłą, by odwieść Skrzetuskiego od wojennych obowiązków, czym udowodnił, że był prawdziwym rycerzem. Ostatecznie jednak zakochanym udało się pobrać, a później dochować się dwunastki synów. Miłość nieszczęśliwa – stanowi bardzo ważną część „Ogniem i mieczem”. Niefortunnie ulokowane uczucie Bohuna jest główną przyczyną jego nieszczęścia oraz frustracji, które przeradzają się w bunt. Porywczy Kozak całym sercem kochał Helenę, jednak ona nie tylko nie odwzajemniała tej miłości, ale bała się watażki. Bohun nie mógł pogodzić się z faktem, iż Kurcewiczówna woli Skrzetuskiego od niego, dlatego też postanowił dołączyć do Chmielnickiego, chociaż wcześniej wielokrotnie deklarował miłość do Rzeczypospolitej. Nieodwzajemnione uczucie doprowadziło Bohuna niemalże do obłędu. Kozak był gotów pozabijać wszystkich, którzy staną mu na drodze do ukochanej, a nawet ją porwać. Dopiero kiedy zorientował się, że kobieta woli popełnić samobójstwo, niż być z nim, wycofał się. Nieszczęśliwie zakochany był także pan Wołodyjowski. Mały rycerz, niezwykle dzielny na polu bitwy, nie mający sobie równy szermierz, okazał się być kawalerem wielce kochliwym. Widzieliśmy Michała wzdychającego do niemalże wszystkich pięknych kobiet w powieści, jednak żadna z nich nie odwzajemniła jego uczuć. Wyraźnie odbijało się to na samopoczuciu Wołodyjowskiego, któremu nie pozostawało nic innego, jak dowodzić swojej wyższości w walce. Trójkąt miłosny – motyw ten realizowany jest za pomocą relacji pomiędzy Skrzetuskim, Heleną, a Bohunem. Sytuacja, w której dwóch mężczyzn zakochanych jest w jednej kobiecie jest w „Ogniem i mieczem” wyraźnie wyeksponowana. Pomiędzy Bohunem a Skrzetuskim kilkakrotnie dochodzi do ostrych spięć, ale nigdy nie spotykają się naprzeciwko siebie na polu bitwy, by rozstrzygnąć konflikt. Jan od samego początku obawiał się Kozaka, który był chyba jeszcze bardziej zakochany w Kurcewiczównie niż on. Rozkazał nawet swojemu pachołkowi, by śledził watażkę. Będąc daleko od wybranki serca, Skrzetuski nie mógł bronić swojej wybranki, co wykorzystał Bohun. Kiedy Jan przebywał na Siczy, Kozak porwał Helenę. Losy tego trójkąta były burzliwe, ale łatwe do przewidzenia, ponieważ Helena nigdy nie kochała rycerza w „Ogniem i mieczem” Rycerz – motyw ten jest realizowany poprzez kreacje głównych bohaterów. Wśród nich prym wiedzie Skrzetuski, który ucieleśnia wszystkie cechy idealnego rycerza. Jan, pomimo swojego młodego wieku dużo „miał w sobie jakowejś powagi rycerskiej”, dzięki czemu cieszył się poszanowaniem i uznaniem. Wielokrotnie swoimi szlachetnymi czynami i postawą dowodził, że był pierwszorzędnym żołnierzem, przyjacielem, poddanym i chrześcijaninem. Co prawda Skrzetuski najlepiej ucieleśnia cechy rycerza idealnego, ale nie można zapominać o pozostałych jego kompanach. Zwłaszcza Wołodyjowski i Podbipięta byli także znakomitymi reprezentantami tego stanu. Jak przystało na wielkiego rycerza, Skrzetuski siał popłoch na polach bitew. W każdym starciu, w którym brał udział, wykazywał się wielkim sercem do walki, odwagą i siłą. W ogóle nie wykazywał strachu. Gdy pod ostrzałem tatarskim strzała strąciła mu czapkę z głowy, Jan nawet tego nie zauważył. Dumnie stał na czele swoich ludzi i nie trwożyła go myśl, że wkrótce może umrzeć. Wielokrotnie spoglądał śmierci w oczy, a wrodzona pewność siebie i poczucie pełnionej misji nie pozwalały mu wycofać się: „Zwycięskie wychodzenie z najtrudniejszych sytuacji Sienkiewicz zawsze tak obmyśla, że budzi ono wiarę, ale czyni je tak niezwykłym, że tylko jego wielka sztuka pisarska i jego umiar nie dopuszczają myśli o nieprawdopodobieństwie. Ratują bohaterów ich nadzwyczajne zalety: niebywałe męstwo, niebywała siła fizyczna, niebywała zręczność we władaniu bronią, niebywały dar obmyślania fortelów” (Juliusz Kleiner, „»Ogniem i mieczem« Henryka Sienkiewicza”, [w:] „Trylogia Henryka Sienkiewicza. Studia. Szkice. Polemiki” oprac. T. Jodełka, Warszawa 1962). Z kolei nikt nie był bardziej waleczny od pana Wołodyjowskiego, który nie miał sobie równych w szermierce. Bohater swoją odwagą i zwinnością przyprawiał czytelnika o zdumienie. Podobnie jak Podbipięta swoją ogromną siłą. Także poza polem bitwy Skrzetuski pokazywał, na czym polega być prawdziwym rycerzem. Kilkakrotnie widzimy go, jak pomaga napotkanym po drodze ludziom. Nie zawsze wychodziło mu to na dobre, jak chociażby wyratowanie Chmielnickiego, który okazał się być zdrajcą Rzeczypospolitej. Jak przystało na rycerza, Jan miał wybrankę serca, której imienia bronił podczas bitew. Myśl o pięknej Helenie dodawała Skrzetuskiemu otuchy podczas trudnych bojów, a także w trakcie podróży po bezkresnych stepach. Warto tu także zwrócić uwagę na Longinusa, który też miał swoją wybrankę. Dość niespodziewanie została nią Anna Zbaraska, która przepasała Litwina szarfą. Za każdym razem, gdy Podbipięta przepasywał się nią przed bitwą, wstępowały w niego nowe siły. Pod tym względem nieszczęśnikiem okazał się być Wołodyjowski, który był człowiekiem bardzo kochliwym i wciąż czekał na tą jedyną, która uczyni go swoim rycerzem. Skrzetuski służył pod Jeremim Wiśniowieckim i był gotów spełnić każdy rozkaz swojego pana, nawet jeśli oznaczał dla niego prawdopodobną śmierć. Widzimy przecież Jana, który z polecenia księcia przedziera się przez teren nieprzyjaciół, by wydostać się spod Zbaraża i podążyć do króla. Wiśniowieckiemu oddany był także Podbipięta, który służył pod Skrzetuskim, ale wkrótce został namiestnikiem księcia. Także z rozkazu Jeremiego, Longinus wyruszył na specjalną misję, która zakończyła się dla niego śmiercią. Podbipięta zdawał sobie doskonale sprawę z wielkiego zagrożenia, jednak zaszczyt, że to właśnie jemu Wiśniowiecki wydał polecenie był zbyt duży, a poczucie obowiązku i służby dominowało nad strachem. Wszyscy polscy rycerze w „Ogniem i mieczem” byli także gorliwymi chrześcijanami. Każdy z nich modlił się gorliwie do Boga, a wśród nich prym wiódł Podbipięta. Longinus złożył nawet ślub czystości Najjaśniejszej Panience, że nie ożeni się, dopóki nie zetnie trzech głów za jednym zamachem. Gdy udało mu się wreszcie dokonać, całą noc przeleżał krzyżem na swoim mieczu i dziękował z całych sił niebiosom. W momencie śmierci Longinusa widzimy go nawet wśród zastępu aniołów, co jest wyraźnym odwołaniem do średniowiecznej tradycji literackiej ukazywania konającego rycerza w towarzystwie wysłannika niebios. Rycerze w „Ogniem i mieczem” byli ludźmi honoru, postępującymi według surowych zasad moralnych, wśród których znajdował się również nakaz poszanowania przeciwnika. Warto tu zwrócić uwagę na postawę Skrzetuskiego, który nie miał zamiaru mścić się na Bohunie, pomimo wielkich szkód, jakie uczynił mu Kozak. Jan uważał go za znakomitego wojownika i nieszczęśnika, który zakochał się w niewłaściwej kobiecie. Szacunek wobec walecznego Kozaka okazał też Wołodyjowski, kiedy stoczył z nim honorowy pojedynek. Po zwycięstwie pan Michał nie miał zamiaru gnębić przeciwnika, ale zatroszczył się o to, by opatrzono mu władcy w „Ogniem i mieczem” Władca – w powieści Sienkiewicza motyw ten realizowany jest głównie poprzez postać Jeremiego Wiśniowieckiego. Nie można o nim powiedzieć, że był panem łagodnym i miłosiernym. Wręcz przeciwnie dał się poznać jako bardzo srogi i krwawy książę. Wiśniowiecki w „Ogniem i mieczem” jest bezlitosny wobec zbuntowanych Kozaków, którzy na jego ziemiach odważyli się podnieć rękę na Rzeczpospolitą. Sienkiewicz ukazał Jeremiego jako władcę, któremu w zasadzie Ukraińcy powinni być wdzięczni: „wtedy dopiero zakwitło życie, gdy ziemie te przeszły w ręce kniaziów Wiśniowieckich. (…) Ale prawdziwe życie zakwitło dopiero pod żelazną ręką młodego księcia Jeremiego. Za Czehrynem zaraz zaczynało się jego państwo, a kończyło het! aż pod Konotopem i Romnami”. To właśnie jemu przypisuje autor fakt, iż Naddnieprze stało się krajem „mlekiem i miodem płynącym”. Wiśniowiecki został pokazany także jako władca bogobojny, który jednocześnie ma przekonanie, że jego krwawe działania służą wyższym celom. Udowodnił to mówiąc: „Ja, Jeremi Wiśniowiecki, wojewoda ruski, książę na Łubniach i Wiśniowcu, przysięgam Tobie Boże w Trójcy świętej jedyny i Tobie Matko Najświętsza, jako podnosząc tę szablę przeciw hultajstwu, od którego ojczyzna jest pohańbiona, póty jej nie złożę, póki mi sił i życia stanie, póki hańby owej nie zmyję, każdego nieprzyjaciela do nóg Rzeczypospolitej nie zegnę, Ukrainy nie uspokoję i buntów chłopskich we krwi nie utopię. A jako ten ślub ze szczerego serca czynię, tak mi Panie Boże dopomóż – amen”. W „Ogniem i mieczem” Wiśniowiecki został pokazany jako postrach Kozaków i Tatarów, a ulubieniec Polaków. Wielokrotnie bohaterowie wykrzykują wiwaty na część Jeremiego, uważając go na prawdziwego przywódcę narodu. Nikt jednak nie miał wątpliwości, że był to człowiek surowy, a wielu po prostu się go bało. Jego imię rozpalało jednak wyobraźnie wszystkich: „było na wszystkich ustach, we wszystkich sercach, a z tym imieniem w parze rozlegało się od brzegów Bałtyku aż po Dzikie Pola złowrogie słowo: Wojna!”.Motyw wojny w „Ogniem i mieczem” Wojna – jest obok miłości największym motywem powieści: „Wielkość, tragizm, logika, konieczność straszliwych zapasów wojennych jasne są w toku całej powieści. Już rozdziały początkowe nie tylko mieszczą zapowiedzi nadciągającej burzy i budzą jej oczekiwanie, ale narzucają przekonanie o jej nieuchronności. Mniejsza o to, czy zupełnie zgodnie z prawdą dziejową przedstawione zostały stosunki Polski i Kozaczyzny. Czytelnik bez jakichkolwiek specjalnych komentarzy ze strony autora czuje i rozumie, że między tymi dwiema zbiorowościami jest przepaść, że muszą się one zetrzeć, że muszą się niszczyć wzajemnie. Daje Sienkiewicz odczuć niepowstrzymaną siłę lawiny dziejowej, porywającej masy ludzkiej, silniejszej od siły jednostek. Doprowadza do tego, że wszystkie fazy śledzi się z najwyższym napięciem zaciekawienia i odczucia, że realną staje się i wielkość, i straszliwość wojny” (Juliusz Kleiner, „»Ogniem i mieczem« Henryka Sienkiewicza”, [w:] „Trylogia Henryka Sienkiewicza. Studia. Szkice. Polemiki” oprac. T. Jodełka, Warszawa 1962). Konflikt zbrojny pomiędzy Rzeczpospolitą a zawiązanym przez Chmielnickiego sojuszem kozacko-tatarskim stanowi wspaniałe tło dla losów głównych bohaterów. Wojna jest w „Ogniem i mieczem” niemal wszechobecna. Nawet sam tytuł utworu nawiązuje przecież do działań wojennych. W powieści poznajemy dość dokładnie dwa walczące ze sobą obozy. Z jednej strony byli to szlachetni i prawi Polacy, a z drugiej barbarzyńcy i poganie, czyli Kozacy i Tatarzy. Od samego początku nie ma wątpliwości, która ze stron jest dobra, a która zła. Sienkiewicz starał się przedstawić obydwa oblicza wojny, jednak dużo więcej miejsc poświęcił jej pozytywnym aspektom. Większość bohaterów to rycerze, którzy doskonale sprawdzają się na polu bitwy, gdzie czują się na swoim miejscu. W walce z rywalami realizują się jako obywatele i obrońcy Ojczyzny. Swoimi szlachetnymi i odważnymi czynami bohaterowie udowadniają, że Rzeczypospolita to potęga, na którą nie można podnosić ręki. Z drugiej strony pisarz pokazał także, że każda wojna przynosi śmierć i cierpienie niewinnym ludziom. Widzimy w powieści sceny, w których wybijane są przez Tatarów i Kozaków wsie, które nie zamierzały przyłączyć się do rebelii. Z drugiej strony mamy też wojska Wiśniowieckiego, które torturują i mordują – w „Ogniem i mieczem” największym zdrajcą bez wątpienia jest Bohdan Chmielnicki. Przywódca Kozaków na Dzikich Polach odważył się bowiem podnieść rękę na polską magnaterię. Sienkiewicz zarysował sytuację w taki sposób, że czytelnik nie odczuwa wobec Chmielnickiego innych odczuć niż obrzydzenie i niechęć. Nie dość, że Kozak sprzeciwił się Rzeczypospolitej, to jeszcze sprzymierzył się z poganami, czyli Tatarami. W ten sposób wystąpił nie tylko przeciw Polsce, ale i całemu chrześcijaństwu. Patriotyzm – rozumiany jako miłość do ojczyzny i władcy wpisuje się niejako w kanon rycerza idealnego. Patriotyzmem wykazywali się przede wszystkim rycerze, którzy nie zajmowali się politykowaniem tylko obroną Rzeczypospolitej. Nawet miłość i własne szczęście nie miały dla nich większego znaczenia niż wolność narodu. Co więcej, każdy z nich był gotów oddać za ojczyznę własne życie. Śmierć – biorąc pod uwagę fakt, iż akcja powieści toczy wśród działań wojennych, należy spodziewać się także dużej liczby ginących bohaterów. W „Ogniem i mieczem” śmierć ponoszą setki, a może i nawet tysiące żołnierzy, jednak na czytelniku największe wrażenie robi fragment, w którym ginie Podbipięta. Bez wątpienia był to jeden z najsympatyczniejszych bohaterów całej Trylogii, który swoją poczciwością i gapiostwem z jednej strony, a niespożytą siłą i odwagą z drugiej, zasłużył sobie na to miano. Scena śmierci Podbipięty jest bardzo dramatyczna. Longinus został przeszyty dziesiątkami tatarskich strzał, a następnie jego ciało zostało wystawione na widok, by rozjuszyć Polaków. W obliczu śmierci Podbipięta okazał się być człowiekiem bardzo odważnym, zamiast ukryć się lub uciec, stał w miejscu i modląc się przyjmował kolejne strzały. Mając w świadomości fakt, iż udało mu się zrealizować rodową powinność, w mgnieniu oka pogodził się z odejściem w zaświaty. Śmierć Podbipięty wstrząsnęła jego przyjaciółmi. Nawet Zagłoba, który zazwyczaj starał się unikać walki, rzucił się z niesłychaną nienawiścią na oddziały wroga niczym „lwica”. Na łagodnej zazwyczaj twarzy szlachcica pojawił się wówczas grymas bólu, a z ust wydobywały się jedynie okrzyki: „Krwi!”. Przyjaźń – w powieści została ukazana jako więź łącząca głównych bohaterów. Na pierwszy rzut oka, czwórka mężczyzn zupełnie do siebie nie pasowała. Tworzyli ją: wysoki i szczupły Podbipięta, maleńki Wołodyjowski, korpulentny Zagłoba i postawny Skrzetuski. Każdy z nich faktycznie był inny, ale razem tworzyli wspaniały kolektyw przyjaciół, który nawzajem się uzupełniał. Więź, jaka zawiązała się pomiędzy kompanami była niezwykle mocna i szczera. Każdy z nich był gotów pójść za drugim w ogień. Nic nie było w stanie ich poróżnić, ponieważ wspólnie wyznawali te same cele. Połączyła ich miłość do ojczyzny. Kobieta – została przedstawiona w „Ogniem i mieczem” w sposób bardzo stereotypowy. Główna bohaterka powieści, czyli Helena, to rumiana dziewczyna o wielkich oczach i długich warkoczach. Piękna Kurcewiczówna nie posiadała wyrazistej osobowości. Była raczej uległa wobec woli ciotki oraz mężczyzn ją otaczających. Ponadto kobieta została ukazana jako wrażliwa istota, która swoją delikatność manifestowała częstym omdlewaniem. Postawa Heleny zmieniła się po symbolicznym odcięciu warkocza. Wówczas wyraźnie okrzepła i stała się bardziej pewna siebie. Nabyte doświadczenia oraz wielka miłość do Skrzetuskiego zmusiły ją do głośnego wyrażania swojego zdania, o czym przekonał się Bohun, kiedy na jego oczach Helena pchnęła się nożem, gdyż wolała śmierć od życia z porywczym Kozakiem. Na koniec powieści Helena ponownie staje się „przykładną” kobietą. Jej największym szczęściem w życiu jest to, że poślubi ją Jan i według przepowiedni będą mieli dwanaścioro synów. Cieszyła się sukcesem Skrzetuskiego na wojnie, ponieważ „sława męża pada na żonę jak światło słońca na ziemię”.Podróż – z uwagi na czasy, w jakich toczą się wydarzenia, stanowi ona często pojawiający się motyw. Bohaterowie są zmuszeni do pokonywania konno wielkich odległości, co zabiera im nieczęsto kilka tygodni. Niemal nieustannie bohaterowie „Ogniem i mieczem” znajdują się w drodze, a główne wydarzenia spotykają w momencie, gdy ich szlaki się przetną. Polska – motyw ten jest realizowany poprzez ukazanie potęgi militarnej Rzeczypospolitej. Ojczyzna jest najwyższą wartością, w imię której gotowi są iść na śmierć główni bohaterowie. Sienkiewicz ukazał ówczesną Polskę ze wszystkimi jej zaletami, ale i wadami. Pisarz wskazał na nieudolnych polityków, którzy w celu realizowania własnych interesów byli gotowi zaprzedać wolność Rzeczypospolitej. Na szczęście Byli wśród nich także mężowie stanu, którzy nigdy nie mogli na to pozwolić. Wielkimi obrońcami wolności Rzeczypospolitej w „Ogniem i mieczem” są rycerze i magnateria. Samotność – to uczucie dokuczające większości głównych bohaterów w powieści. Wojna rozdzieliła Helenę i Skrzetuskiego, skazując ich na tęsknotę. Człowiekiem nieustannie zakochanym, ale i samotnym był Wołodyjowski. Mały rycerz wciąż „sadził koperczaki”, jak mawiał Zagłoba, do pięknych kobiet, jednak bezskutecznie. Także Longinusowi, który ślubował czystość do momentu ścięcia trzech głów, z czasem zaczęła doskwierać samotność. Podbipięta miał już czterdzieści pięć lat, a w dodatku był ostatnim przedstawicielem swojego rodu. Wszystkim wymienionym rycerzom samotność przeszkadzała w życiu codziennym, ale zapominali o niej dzięki działaniom wojennym. 4/10 Muzeum Kinematografii w Łodzi. 4. Muzeum Kinematografii w Łodzi Łódź to najbardziej filmowe miasto w Polsce. A łódzka "Filmówka" to uznana na całym świecie szkoła filmowa, która wypuściła największych twórców polskiego kina. Nic dziwnego, że to w Łodzi znajduje się Muzeum Kinematografii.15 tysięcy żołnierzy Rzeczypospolitej broniło się przed stu, może stu dwudziestu tysiącami oblegających. W powieści na murach walczyli Wołodyjowski z Zagłobą, pan Longinus Podbipięta, który zginął idąc po pomoc. Był też z nimi Jan Skrzetuski... Uwaga! Materiał został zamieszczony w naszym portalu już ponad rok temu. A świat się zmienia… Niektóre informacje praktyczne mogą okazać się nieaktualne! Cóż tu napisać o historii Zbaraża? Zainteresowanych wartką narracją odsyłam do powieści Henryka Sienkiewicza. Przepiękny opis obrony twierdzy znajdziemy na stronach ?Ogniem i mieczem?. Pewnie, że to fikcja, pisana ku pokrzepieniu serc? Ale jest trochę w niej i prawdy. Bo faktem jest, że latem 1649 roku, w czasie powstania Chmielnickiego, Kozacy pod wodzą swego hetmana, przy ogromnym wsparciu Tatarów i w towarzystwie czerni ? tak Sienkiewicz nazywa masy zbuntowanych i uzbrojonych chłopów ? otoczyli Zbaraż. 15 tysięcy żołnierzy Rzeczypospolitej broniło się przed stu, może stu dwudziestu tysiącami oblegających. Obrońcami dowodzili krytykowani mocno przez Sienkiewicza regimentarze ? Andrzej Firlej i Stanisław Lanckoroński, prawdziwym wodzem był właściciel zamku, książę Jeremi Wiśniowiecki, wojewoda ruski. W powieści na murach walczyli Wołodyjowski z Zagłobą, pan Longinus Podbipięta, który najpierw dopełnił ślubów ścinając trzy niewierne głowy jednym zamachem miecza, a potem zginął idąc po pomoc dla oblężonych. Był też z nimi Jan Skrzetuski, któremu w końcu udało się dotrzeć do króla i sprowadzić pomoc? To prawdziwa postać i prawdziwy epizod: w rzeczywistości jednak ze Zbaraża przedarł się do króla nie Jan, a niejaki Mikołaj Skrzetuski. Król ruszył na odsiecz Zbarażowi, ale wyprawę zatrzymali Kozacy i Tatarzy pod Zborowem. Zawarto jednak ugodę, która zakończyła oblężenie twierdzy. Zanim zdarzył się heroiczny epizod Zbaraż wzmiankowano po raz pierwszy w 1211 roku. Ale murowany zamek zbudowali w latach 1620-1626 właściciele tutejszych dóbr ? Zbarascy. Ulokowali go w Nowym Zbarażu, w pobliżu dotychczasowej swej rodowej siedziby ? wsi Stary Zbaraż. Były tam od stuleci niewielkie drewniane fortyfikacje, ale co raz to ulegały zniszczeniu przez kolejnych, nadciągających od strony Dzikich Pól najeźdźców. Decyzję o budowie nowoczesnej, bastionowej twierdzy podjął Jerzy Zbaraski i sprowadził z zagranicy wybitnych architektów. Ostatecznie powierzono prace Flamandowi Henrykowi van Peene, który sprawdził się już przy budowie pałacu Zbaraskich w Krakowie. Zamku broniły oskarpowane bastiony wsparte na wałach ziemnych, wysokie na 12 metrów. Ponad nimi był taras dla obrońców, wewnątrz sklepione lochy. Całość zajmowała teren na planie kwadratu o boku 88 metrów. Fortyfikacje otaczała szeroka na 40 metrów fosa. Wewnątrz, zgodnie z renesansowym jeszcze założeniem palazzo in fortezza, ulokowano pałac, o cechach już barokowej architektury. Na dziedziniec wewnątrz wałów można było wjechać przez dwukondygnacyjną, barokowo zdobioną bramę. Ten wielki/straszny kniaź Jarema W 1636 roku zbaraska twierdza znalazła się w rękach rodu Wiśniowieckich, na którego czele stał w chwili wielkiej próby gloryfikowany przez Sienkiewicza kniaź Jarema. Na potrzeby wspomnianej obrony otoczono zamek ziemnymi wałami, ale po nich nie pozostało już prawie ni śladu. Po opuszczeniu zamku przez wojska polskie zbudowania zostały splądrowane, a potem stały puste. Gdy zawierucha ustała, do zamku wrócili właściciele. Czytaj dalej - strony: 1 2 Poczytaj więcej o okolicy:
Trylogia – cykl powieści historycznych Henryka Sienkiewicza, obejmujący: część I – Ogniem i mieczem; część II – Potop; część III – Pan Wołodyjowski; Informacja o cookies Strona korzysta z plików cookies w celu dostarczenia Ci oferty jak najlepiej dopasowanej do Twoich oczekiwań i preferencji, jak również w celach marketingowych i analitycznych. Nasi partnerzy również mogą używać ciasteczek do profilowania i dopasowywania do Ciebie pokazywanych treści na naszych stronach oraz w reklamach. Poprzez kontynuowanie wizyty na naszej stronie wyrażasz zgodę na użycie tych ciasteczek. Więcej informacji, w tym o możliwości zmiany ustawień cookies, znajdziesz w naszej Polityce Prywatności. Strona główna Książki Publikacje akademickie Nauki humanistyczne Filologia polska Literaturoznawstwo Historia literatury Historia literatury polskiej Ogniem i mieczem Ogniem i mieczem(Miękka) Wydanie z opracowaniem [ 0 ocen ] Dodaj recenzję Rozwiń szczegóły » Zwiń szczegóły » Produkt niedostępny Zarezerwuj i odbierz w księgarni stacjonarnej PWN Dodaj do schowka Opis Dane szczegółowe O autorze Wybucha powstanie Kozaków pod wodzą Chmielnickiego. Butny przywódca odnosi kolejne zwycięstwa. Jan Skrzetuski z niepokojem śledzi rozwój wypadków. Bardzo niepokoi się losem Heleny Kurcewiczówny, swojej ukochanej, ale przedkłada patriotyczny obowiązek nad szczęście osobiste. Ma jednak wiernych przyjaciół - Zagłoba, Wołodyjowski i Rzędzian będą się starali wyrwać Helenę z rąk groźnego Bohuna. Kategorie: Książki » Publikacje akademickie » Nauki humanistyczne » Filologia polska » Literaturoznawstwo » Historia literatury » Historia literatury polskiej Książki » Literatura piękna » Historyczna, Wojenna Książki » Literatura piękna » Proza polska » Powieść polska Podręczniki szkolne » Liceum i technikum » Podręczniki: Liceum i Technikum klasy 1-4 » Język polski Podręczniki szkolne » Liceum i technikum » Podręczniki: Liceum i Technikum klasy 1-4 » Język polski » podręcznik Podręczniki szkolne » Liceum i technikum » Podręczniki: Liceum i Technikum klasy 1-4 » Język polski » repetytorium Podręczniki szkolne » Liceum i technikum » Podręczniki: Liceum i Technikum klasy 1-4 » Język polski » materiały dla nauczyciela Podręczniki szkolne » Liceum i technikum » Podręczniki: Liceum i Technikum klasy 1-4 » Język polski » opracowania lektur, ściągi Podręczniki szkolne » Liceum i technikum » Podręczniki: Liceum i Technikum klasy 1-4 » Język polski » inne Książki » Publikacje specjalistyczne » Nauki humanistyczne » Filologia polska » Literaturoznawstwo » Historia literatury » Historia literatury polskiej Język wydania: polski ISBN: 8373271570 EAN: 9788373271579 Liczba stron: 592 Wymiary: Waga: Sposób dostarczenia produktu fizycznego Sposoby i terminy dostawy: Odbiór osobisty w księgarni PWN - dostawa do 3 dni robocze InPost Paczkomaty 24/7 - dostawa 1 dzień roboczy Kurier - dostawa do 2 dni roboczych Poczta Polska (kurier pocztowy oraz odbiór osobisty w Punktach Poczta, Żabka, Orlen, Ruch) - dostawa do 2 dni roboczych ORLEN Paczka - dostawa do 2 dni roboczych Ważne informacje o wysyłce: Nie wysyłamy paczek poza granice Polski. Dostawa do części Paczkomatów InPost oraz opcja odbioru osobistego w księgarniach PWN jest realizowana po uprzednim opłaceniu zamówienia kartą lub przelewem. Całkowity czas oczekiwania na paczkę = termin wysyłki + dostawa wybranym przewoźnikiem. Podane terminy dotyczą wyłącznie dni roboczych (od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem dni wolnych od pracy). Henryk Sienkiewicz ur. 1846 - zm. 1916 Henryk Sienkiewicz należy do najsłynniejszych polskich pisarzy przełomu XIX i XX wieku, a uznanie zdobył także poza granicami kraju. Pisarz urodził się w zubożałej rodzinie szlacheckiej. Rodzice pragnęli, by ich został lekarzem, jednakże Sienkiewicz zrezygnował z studiów medycznych na rzecz studiów humanistycznych. W 1869 roku Sienkiewicz podejmuje pracę dziennikarza, pisze felietony, prowadzi dział literacki. Jest to okres wytężonej pracy w życiu pisarza. Jako pisarz debiutuje w 1872 roku powieścią Na marne i zbiorem Humoreski z teki Worszyłły. Do najsłynniejszych powieści Sienkiewicza zalicza się Trylogię, na którą składają się Ogniem i mieczem, Potop oraz Pan Wołodyjowski, Quo Vadis, Krzyżacy, Bez dogmatu, i W pustyni i puszczy. Sienkiewicz pisał także nowele, z których najsłynniejszymi są Janko Muzykant, Latarnik i Sachem. W 1905 roku Henryk Sienkiewicz został uhonorowany nagrodą Nobla w dziedzinie literatury za całokształt twórczości. Inne autora Inne z kategorii Inne wydawcy Inni Klienci oglądali również Na linii ognia Autobiografia Perveza Musharrafa, urzędującego prezydenta Pakistanu, pozwala zorientować się w sytuacji na pograniczu afgańsko-pakistańskim, na które zwrócone są oczy całego świata. To tam ma się ukrywać Osama bin Laden. Tam znajduje się ... Nawałnica mieczy Krew i złoto Dwóch pretendentów do władzy nie żyje, a trzeciego wyjęto spod prawa, ale zaciekłe walki nie ustają. Joffrey z rodu Lannisterów niepewnie zasiada na Żelaznym Tronie, a jego najbardziej nieprzejednany rywal, lord Stannis, pokonany i... Kolory ognia Po przejęciu władzy przez nieudolnego uzurpatora stolica Artanu – Fene – staje się miejscem ponurym, podupadłym i skostniałym. Pozostaje jednak względnie spokojna, co przynosi mieszkańcom odrobinę upragnionego wytchnienia. Niestety tylko do... Zanurzony w ogniu Największa tajemnica Ojca PioPragnął wieść spokojne życie zakonnika, sprawować mszę świętą, posługiwać w konfesjonale… Bóg przeznaczył mu jednak dodatkową, wyjątkowo trudną zanurzony w oceanie ognia. To rozd... Przeklęci Tom 2 Serce ognia Światło i mrok, dobro i zło. I walka o miłość, która zwycięży Maximus Kane nie może dłużej ukrywać uczucia do swojej oszałamiającej, tajemniczej uczennicy, Kary Valari. Jednak poddanie się pragnieniom niesie ze sobą konse... Rycerze krzyża i miecza Niewiele też o nim wiadomo bowiem w papieskim otoczeniu traktowany był głównie jako kaprys jednego z niemieckich hierarchów, który ośmielił się sięgnąć po uprawnienia zastrzeżone dla głowy Kościoła katolickiego. Korona mieczy Tom 7 Mroki gromadzą się nad światem. Wprawdzie nigdy nie był on doskonały, ale Czarny po przebudzeniu zmieni go w piekło. Zło próbują powstrzymać władające magicznymi mocami Aes Sedai, dbające, by magii nie używano do niegodziwych celów; są je... Powiernik Mieczy Waleczny jak Conan. Honorowy jak Aragorn. Logiczny jak został wychowany i wyszkolony w odosobnieniu w północnych ostępach królestwa Ashai. Całym jego światem była Forteca, a jedyną rodziną - Mistrzowie i Adwersa... Miecz królów Wojny wikingów. Tom 12 Jak „Gra o tron”, ale prawdziwa.„The Observer”Bernard Cornwell tworzy najlepsze sceny batalistyczne spośród wszystkich pisarzy, których MartinDwunasty tom be... Dlaczego chcesz zgłosić nadużycie w tej recenzji? Inny powód Spam lub reklama Język recenzji jest wulgarny Niezgodna z regulaminem Recenzja nie dotyczy danego produktu Nikt nie dodał jeszcze recenzji. Bądź pierwszy! dawna twierdza pol. na Zaporożu ★★★ TOWER: słynna londyńska twierdza ★★★ MASADA: starożytna twierdza w Izraelu ★★★ RASZYN: podwarszawska wieś ★★★★★ eliza: ZBARAŻ: twierdza z powieści "Ogniem i mieczem" ★★★ ZEGRZE: podwarszawska wieś nad zalewem ★★★ CONNERY: Sean, aktor ("Twierdza„Ogniem i mieczem” to pierwsza z trzech powieści słynnej Trylogii Henryka Sienkiewicza. Jest 1648 rok. Bohdan Chmielnicki, hetman zaporoski, przygotowuje powstanie kozaków przeciw Rzeczypospolitej. Przypadkowo jego życie ratuje młody rycerz, Jan Skrzetuski. Na kartach powieści sosy Chmielnickiego i Skrzetuskiego będą splatały się niejednokrotnie. Skrzetuski z wzajemnością zakochuje się w piękniej Helenie Kurcewiczównie. O jej względy zabiega także Jurko Bohun, zaprzyjaźniony z Kurcewiczami Kozak. Bohun i Skrzetuski biorą udział w wojnie polsko-kozackiej, walczą po przeciwnych stronach. Skrzetuski zostaje bohaterem po brawurowej ucieczce z oblężonego Zbaraża i przedostaniu się do króla z informacją, że twierdza potrzebuje wsparcia. Pisana ku pokrzepieniu serc, wzbudzała czytelnicze emocje zaraz po ukazaniu się i niewiele mniejszą popularnością cieszy się i dzisiaj jako romans historyczny z odniesieniami politycznymi dotyczącymi stosunków polsko-ukraińskich. Rok wydania2019Liczba stron400KategoriaPodręczniki i lektury szkolneWydawcaCzarno na białymISBN-13978-83-64374-55-5Język publikacjipolskiInformacja o sprzedawcyePWN sp. z i lektury szkolne -15%-15%Odkryj jak opiec, przyrumieniać, uprażyć warzywa na ogniu i sprawić, by cebula stała się słodka, bakłażan przeszedł smakowitym dymem, a buraki nabrały pięknego brązowego koloru. Przyrządzanie warzyw na ogniu, to znacznie więcej niż... -18%-18%Trylogii część pierwsza. Dzieje Polski w dobie powstania Chmielnickiego (1648-1654). Na tle interesujących wydarzeń historycznych przedstawione są burzliwe losy miłości odważnego rycerza bez skazy Jana Skrzetuskiego i urodziwej, niewinnej... -34%-34%„Niesamowite. Słuchając tej interpretacji, człowiek ma nieodparte wrażenie, iż Sienkiewicz napisał tą powieść po to, by mogła być przeczytana przez Pana Globisza…"Czyta Krzysztof GlobiszWymagania sprzętowe: Tę książkę odsłuchasz... Ogniem i mieczem – pierwsza z powieści tworzących Trylogię Henryka Sienkiewicza wydana w 1884 roku. Akcja rozgrywa się w latach 1648–1651 w okresie powstania Chmielnickiego na Ukrainie. Ponadczasowa polska powieść ku pokrzepieniu serc,... -20%-20%„ Ogniem i mieczem ” to pierwsza z trzech powieści historycznych będących częścią „Trylogii” Henryka Sienkiewicza. Akcja utworu rozgrywa się w latach 1648–1651 w okresie powstania Chmielnickiego na Ukrainie. W powieści przeplata... -20%-20%Ogniem i mieczem jest pierwszą powieścią historyczną cyklu zwanego Trylogią, w skład którego wchodzą także Potop i Pan Wołodyjowski. Jej akcja rozgrywa się w latach 1648–1651 w czasie powstania Chmielnickiego na Ukrainie. Dramatyczne... -15%-15%"Ogniem i mieczem" to pierwsza z trzech powieści historycznych będących częścią Trylogii, Henryka powieści rozgrywa się w latach 1648–1651, w okresie powstania Chmielnickiego na Ukrainie. Pozostałe części Trylogii to... Ogniem i mieczem – pierwsza z powieści tworzących Trylogię Henryka Sienkiewicza wydana w 1884 roku. Akcja rozgrywa się w latach 1648–1651 w okresie powstania Chmielnickiego na Ukrainie. Ponadczasowa polska powieść ku pokrzepieniu serc,... -15%-15%Pierwsza część słynnej sienkiewiczowskiej powieści rozgrywa się w czasie powstania Chmielnickiego na Ukrainie (1648–1651). Krwawa wojna z Kozakami przeplata się z losami głównych bohaterów. Jednak głównym wątkiem pisarz...
Rzeka z kart powieści „Ogniem i mieczem”. Wszystkie rozwiązania dla RZEKA Z POROHAMI OPISANA W „OGNIEM I MIECZEM”. Pomoc w rozwiązywaniu krzyżówek. W Epilogu: 1651 r. zwycięska bitwa pod Beresteczkiem zakończona ucieczka chana. Bohun obrany na miejsce Chmielnickiego, wodzem kozackim, umiera w odbudowanych Rozłogach. Obraz wojny kozackiej ukazany w powieści wynika z: — poglądów Sienkiewicza na dzieje XVII w., — świadomie przyjętej idei utworu. Sienkiewicz pragnął przede wszystkim: — przywrócić pamięci pokolenia dni wielkości i chwały jego ojczyzny, zdolnej wydźwignąć się z otchłani klęsk mocą swego oręża (krótkotrwały tryumf wojsk koronnych pod Zbarażem i Beresteczkiem potraktowany jako generalny tryumf słusznej sprawy nad złem), — opisując bunt na Ukrainie daje swoiste ostrzeżenie przed nieszczęściem, jakie groziło i grozić może ojczyźnie, gdy porachunki społeczne wezmą górę nad zasadą narodową, nad dobrem Rzeczypospolitej jako całości. Jeremi Wiśniowiecki: zwany Jaremą, książę, jeden z największych magnatów na Ukrainie i jeden z okrutnych królewiąt, ciemiężyciel i wyzyskiwacz, uosobienie magnackiej pychy, prywaty, despotyzmu i warcholstwa. W powieści ukazany jako ideał rycerza, wodza i polityka: — szlachetny, — zdolny, "orli umysł" — śmiały, — silny, — niezwyciężony, — znakomity wojownik, bohater bez skazy, uwielbiany przez żołnierzy, — ojcowski wobec poddanych, — postrach dla rebeliantów, — doświadczony polityk, godny korony (jego syn, Michał Korybut, obrany władcą), — wszystkie jego bitwy są wygrane. Postać nieomal baśniowa. Bohdan Chmielnicki: narodowy bohater Ukrainy, w powieści ukazany niezgodnie z prawdą historyczną w sposób bardzo negatywny: — morderca, — barbarzyńca, — egoista, — dumny despota, — chytry, podstępny polityk, — zdrajca sprzymierzający się z wrogiem dla osobistych korzyści. Wątek romansowy Uczucie Jana Skrzetuskiego i Heleny Kurcewiczównej ukazane zostało: — w sposób tradycyjny, prosty — jako romans sensacyjny (miłość z przeszkodami, zakłócona obecnością i działalnością rywala oraz urozmaicona licznymi przygodami); W wątku występują następujące elementy: — spotkanie dwojga bohaterów, którym od samego początku pomyślny układ uniemożliwiają działania rywala, Bohuna, — rozłączenie pary zakochanych wynikające z obowiązków wobec ojczyzny Skrzetuskiego, — perypetie związane z losem Heleny (jej ucieczka z Zagłobą z Rozłogów, pobyt w jarze pod opieką Hopryny, uwolnienie), — szczęśliwe połączenie młodych. Bohaterowie Jan Skrzetuski: postać fikcyjna (źródła historyczne podają tylko, że rycerz o tym imieniu przeprawił się z oblężonego Zbaraża do króla, a potem walczył pod Beresteczkiem). Jego losy stanowią o istnieniu związków przyczynowych w powieści. — Porucznik, namiestnik wojsk księcia Jeremiego Wiśniowieckiego. Ulubieniec i stronnik księcia, uznający w nim najwyższy autorytet wojskowy i polityczny. W służbie księcia tłumi powstanie kozackie oceniając je, jako bunt zrewoltowanej czerni przeciwko prawowitej władzy (rozmowa z Chmielnickim); — Ideał rycerza, chrześcijanina, "niezłomny rycerz" dla którego służba ojczyźnie, honor i sława stanowią wartości cenniejsze nad życie. W ich to imię poświęca życie prywatne, minimalizując znaczenie własnych dramatów w obliczu tragedii Rzeczypospolitej; — Dumny, uczciwy, głęboko religijny, w imię wiary gotowy pogodzić się ze swym losem. Bohun pułkownik kozacki, postać fikcyjna. Uwielbiany przez Kozaków (śpiewano o nim pieśni i opowiadano wręcz nieprawdopodobne historie o wyczynach). — Postać tajemnicza o niejasnej przeszłości i pochodzeniu, którego tajemnicy pilnie strzeże; — ukochawszy Helenę, która nim gardzi, czci ją niczym świętą i służy Kurcewiczom oczekując, aż dziewczyna odwzajemni uczucie, — Zły i mściwy, przekonawszy się o zdradzie opiekunów Heleny, w porywie szalonej złości wymordowuje ich; gwałtowny i dziki zdolny jest do najokrutniejszej zbrodni; — Odwagą, walecznością i męstwem budzi szacunek wrogów; — Do końca życia pozostaje wierny Helenie, odbudowuje z gruzów Rozłogi i w nich spędza ostatnie lata życia. Helena: pochodzi ze starego rodu Kurcewiczów, osierocona: matka zmarła przy porodzie, ojciec, książę Wasyl, należał do stronników księcia Michała Wiśniowieckiego (ojca Jeremiego), niesłusznie oskarżony o zdradę salwował się ucieczką. Majątek i kilkuletnią córeczkę pozostawił pod opieką brata Konstantyna, po śmierci którego Rozłogami rządzi demoniczna żona. To ona właśnie zdecydowała się poświęcić bratanicę, by majątek pozostał w rękach synów. Rzadko zjawia się na kartach powieści, ale to wokół niej toczą się najbardziej sensacyjne wydarzenia. — Osiemnastoletnia dziewczyna jest nieziemsko piękna, budzi więc zarówno szaloną miłość Bohuna, którym pogardza, jak i odwzajemniona Skrzetuskiego; — Poważna, dumna i bez skazy staje się godną narzeczona a później żoną dla polskiego rycerza; eOCq.